Muhtemelen yurda dönüş yaptığınızda “yediğin içtiğin senin olsun sen gördüklerini anlat.” Cümlesini duyacaksınız. Ama ben yine de üzerime düşeni yapıp geziniz sırasında sizi mutlu edecek tavsiyeler vermeye çalışacağım. Budapeşte Gezi Rehberi sayfamızda bahsettiğimiz geleneksel yemekler ve içecekleri burada bulabileceksiniz. Öncelikle Osmanlı İmparatorluğu’nun yaklaşık 150 yıl kadar Macaristan topraklarında hüküm sürdüğünü göz önünde bulundurursak hem türk hem de macar halklarının birbirlerini kültürel anlamda etkilediklerini söylemek mümkün. Bu sebepten Türk ve Macar mutfağını uzaktan akraba olarak düşünebiliriz. Mesela bizim lahana sarmamız burada töltött kaposzta olarak geçiyor. Bu akrabalık sizlere Budapeşte geziniz süresince uğrayacağınız lezzet duraklarında avantaj olarak geri dönecek.
Gulaş: Macar mutfağının en popüler yemeklerinden biri olan Gulaş ile yol haritamızı çizmeye başlayalım. Gulaş, içinde kuşbaşı doğranmış dana eti, soğan, kırmızı biber ve paprika bulunan oldukça lezzetli bir çorba çeşidi. Yapılış şekline göre içine havuç, patates ve kereviz de doğrandığı olabiliyor. Macar mutfağı namını Gulaş ile yaptığından dolayı elinizi sallasanız gulaş yapan bir restorana çarpmanız mümkün. Eğer macar arkadaşlarınız varsa dışarda yemek yerine ev yapımı gulaşı yerseniz daha farklı bir tat alacağınıza eminim. Çünkü Budapeşte’ye ilk geldiğim zaman kime sorduysam “Dışarda yeme en güzeli ev yapımı gulaş.” Tavsiyesini çok aldım. Sizin böyle bir imkanınız yoksa sizi Hungarikum Bisztro’ya alalım.
Adres: 1051 Budapest, Steindl Imre u. 13
Hungarikum Bisztro, Budapeşte’nin en popüler turistik restoranlarından biri. Sade ve otantik dekorasyonuyla fazla iddialı gözükmese de lezzet olarak fazlasıyla iddialı olduğunu söylemek mümkün. Macaristan Parlemento binasının bulunduğu Kossuth Lajos Ter’e yakın olduğu için geziniz sonrası Hungarikum’da ufak bir mola verebilirsiniz. Gulaş’ın fiyatı ise 1200 forint.
Menüdeki diğer seçenekler ve fiyatlar için: http://hungarikumbisztro.hu/uploaded_files/files/angol_etlap.pdf
Langos: Türk milleti olarak pişi ne kadar vazgeçilmezimiz olsa da bizim fast food kültürümüzde kendine yer edinememiştir. Macaristan’da ise durum biraz değişik. Eğer karnınızı bastırmak ve ayak üstü “otantik” bir lezzet tatmak istiyorsanız işte karşınızda farklı çeşitleriyle langos. Langos kızartılmış mayalı bir hamur. Üstüne istediğiniz malzemeleri koydurabiliyorsunuz. Peynir ve ekşi krema (tejfol), sarımsak soslu, soğanlı, sosisli gibi farklı seçenekleri mevcut. Bu bağlamda bizim pişinin bir üst modeli de diyebiliriz. St. Stephen’s Basilica’yı ziyaret ettikten sonra size yürüme mesafesinde olan Retro büfe’ye gidip langos’u afiyetle yiyebilirsiniz. Başka yerden gelecek olursanız mavi hat M3 metrosuna binip Arany Janos durağında indiğinizde tam karşınızda bulacaksınız.
Pizza: Tatile çıkan herkes bütçesini kendine göre farklı bir şekilde ayarlayabiliyor. Kimi Vedat Milor tadında dolaşmak isterken kimi de yemeğe çok para harcamak istemiyor. Hal böyle olunca dilim pizza kurtarıcı oluyor. Dilim pizza yapan mekanlar genelde 24 saat açık. En ucuz ve en yaygın olan Pizza King dilimi 200 forinte satıyor. Domuz etine hassasiyetiniz varsa margarita ve zeytinli domatesli pizzaları da mevcut. Pizza King dışında metro istasyonlarında dilim pizza yapan yerleri göreceksiniz burada da fiyatlar 300 forint civarında. O kadar yol geldik bize daha kaliteli bir dilim pizzacı söyleyemedin mi? Diye sorarsanız size Pizza Me’yi öneririm. Pizza Me, rakiplerine göre daha pahalı olsa da bunun hakkını veriyor ve italyan usulü incecik hamurlu bir dilim pizza sunuyor müşterilerine. Eğer isterseniz pul biberli zeytinyağıyla pizzanızı tatlandırabilirsiniz. Hatta nutella bağımlılarından biriyseniz nutellalı pizzasını bile deneyebilirsiniz. Deak Ferenc Metro istasyonundan çıktığınız anda Pizza Me hemen karşınızda olacak. Dilim pizza fiyatları seçiminize göre 350-450 forint arası değişiyor.
Kürtoskalacs: Tuzludan bıktık artık tatlı zamanı dediğinizi duyduğumdan dolayı Kürtoskalacs’a geçtim. Kürtoskalacs’ı gördüğünüz zaman “ben bunu daha önce görmüştüm sanki.” Diyeceğinizi tahmin ediyorum. Bunun sebebi ise kürtoskalacs’ın Türkiye piyasasında “makara” isminde satılması. Hatta Kuzey Güney dizisinde bile satılıyordu. Kürto: baca ve kalacs: tatlı kelimelerinin birleşiminden ismini alır. Hazırlanan şekerli hamur tahta bir silindire sarılarak pişiriliyor daha sonra seçeceğiniz ceviz, çikolata, tarçın gibi malzemelerle lezzeti daha da arttırılyor. Kürtoskalacs porsiyon olarak bir kişiye fazla gelebilir bu yüzden almadan önce etraftakileri gözlemlemekte fayda var. Deak Ferenc Ter metrosunda 300 forinte istediğiniz kürtoskalacs’ı deneyebilirsiniz. Ulaşım konusunda kafanızda soru işaretleri varsa Budapeşte’de Ulaşım yazımıza göz atın. Eğer 300 forint çok az ya dandik çıkarsa paranoyasına sahipseniz o zaman size Molnar’s kürtoskalacs’ı öneriyorum. Mavi hat M3 Ferenciek metro durağında inip Vaci utca’ya doğru yürüdüğünüzde yaklaşık 2 dakika sonra karşınıza çıkacak.
Ne içilir?
Tabii ki Palinka! Beğeneceğinizin garantisini veremem ama bir shot denemeden de Budapeşte gezisini bitirirseniz yazık olur. Yüksek alkollü, mürdüm eriği, şeftali, vişne gibi farklı meyve aromalarına da sahip olan bir içki. Herhangi bir macara sorarsanız en güzel palinka ev yapımı palinka şeklinde cevaplar sizi ama aldırmayın deneyin. İçinizin ısınacağına emin olabilirsiniz. Budapeşte bar ve pub cenneti olduğundan yapacağınız tercih sizin o mekandan ne istediğinize bağlı. Szimpla oldukça turistik bir mekandır ve ambiyansıyla turistleri etkiler ama fiyatları diğer publara göre pahalıdır. Gerçi burada ülkemizdeki gibi vergi sorunu olmadığından size uygun geleceğine eminim. Palinka’yı Szimpla’nın yanı sıra 4-6 tramvayı güzergahında yer alan birbirinden farklı publarda da deneyebilirsiniz. Blaha Luhja Ter’de inip, Oktogon’a doğru yürürseniz onlarca barın yanından geçeceksiniz. Fiyatları camlarda yazdığından ambiyansı ve fiyatı size hoş geleni deneyebilirsiniz. Bunun dışında Palinka kadar popüler olmayan ama bir o kadar eski olan Unicum’u da listenize ekleyebilirsiniz. Unicum da Palinka gibi yüksek alkollü bir likör. Jagermaister’ın daha acısı diyebiliriz. Zaten macarların öksürüğü ve midedeki sıkıntıları gidermek için shot attığını düşünürsek tadı hakkında tahminde bulunabilirsiniz. Ama gelmişken denememek olmaz.
Macaristan şarap olarak da oldukça zengin bir kültüre sahip. Farklı şehirlerin kendi bağlarından ürettikleri şaraplar farklı aromalara sahip. Bu yüzden birden fazla tercih yapacaksanız Egri ve Szekszard gibi bölgelerin şaraplarını seçebilirsiniz. Kalite olarak yüksek olmasına rağmen fiyatlar Türkiye’ye kıyasla oldukça uygun.
Bira çeşitlerine gelirsek; Macaristan, Belçika kadar olmasa da bize kıyasla oldukça geniş bira seçeneklerine sahip. Öncelikle kendine özgü; Dreher, Soproni, Köbanyai, Arany Azsok gibi biraları var. Bunun dışında marketlerde ve publarda meşhur çek biraları (Krusovice, Pilsner Urquell, Kozel), alman biraları (Löwenbrau, Paulaner, Bitburger) mevcut. En iyi ve ucuz alkolleri hangi pub’ta içebilirim sorusu kafanızdaysa veya en iyi gece kulüplerini merak ediyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Bu kadar yeme-içme muhabbeti yeter diyorsanız sizi şöyle Budapeşte’de Gezilecek Yerler yazımıza alalım.
